Στο έργο αυτό οι συγγραφείς, σε ξεχωριστές ενότητες, καταγράφουν την ιστορία της πολιτείας των ξεριζωμένων μικρασιατών, της Ν. Ιωνίας, της πρώτης εγκατάστασής τους και μετά τη δύσκολη αλλά και δημιουργική πορεία τους στη νέα πατρίδα, ως τον πόλεμο του ’40. Το βιβλίο χωρίζεται σε 12 ενότητες. Η εγκατάσταση των προσφύγων στη Ν. Ιωνία, Βιομηχανία: Ταπητουργία-Υφαντουργία-Εμπόριο, Εκκλησία, Εκπαίδευση, Πολιτισμός, Αθλητισμός, Δημόσιες υπηρεσίες, Δημοτικές εκλογές του 1934, Εκλογές (βουλευτικές κ.λ.π.) στο Μεσοπόλεμο και η προσφυγική ψήφος, Λαογραφικά, Μαρτυρίες.

Άρχισα να γράφω το βιβλίο αυτό στις 10 Απριλίου του 1991. Ο γιος μου Γεώργιος Α. Παρθένιος ρώταγε πώς ήτο ο ελληνικός στρατός κατά την εποχή εκείνη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου παρά το πλευρό του τότε συμμαχικού στρατού. Είχε περάσει αρκετός καιρός που του εξηγούσα πώς εγίνετο ο πόλεμος την εποχή εκείνη και όσο περισσότερα άκουγε τόσο ήθελε να μαθαίνει από αυτά που του έλεγα, γιατί ήσαν όλα πραγματικότητα, όπως τα είχα δει και τα είχα ακούσει. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η επιστράτευση: 20 Αυγούστου 1917
Στην Κόρινθο
Αναχώρηση για Θεσσαλονίκη
Στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα
Ο ελληνικός στρατός επιτίθεται στον εχθρό
Το ατύχημα των ημιονηγών
Η μεγάλη μάχη με τους είκοσι τραυματίες
Ο 5ος Λόχος κατεδίωκε τον εχθρό επί ποδός
Το 35ο Σύνταγμα είχε διαταχθεί να πάει στο Μπελισάριο ή Βελεσά της Σερβίας
Το 35ο Σύνταγμα επιστρέφει στην Ελλάδα
Ο ελληνικός στρατός αποβιβάζεται στη Σμύρνη
Επέστρεψα στον παλιό μου λόχο
Ο 11ος Λόχος είχε διαταχθεί να αναλάβει τη φρούρηση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ

Εξήντα πέντε χρόνια μετά το θάνατό του, η ιστορική καταγραφή της παρουσίας του Κ. Γόντικα στον ελληνικό δημόσιο βίο είναι επιβεβλημένη. Η σφραγίδα της γόνιμης διέλευσής του από τα έδρανα του κοινοβουλίου είναι ανεξίτηλη και η συμβολή του στη δημιουργία και την αποδοτική λειτουργία νέων θεσμών υπήρξε αποφασιστική, η ορθή αντίληψη για την αποστολή του στρατεύματος σε εποχή αταξίας και σύγχυσης, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929 και η θεμελίωση, στη συνέχεια της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος συνθέτουν τις κύριες παραμέτρους ενός έργου σημαντικού, το οποίο ξεπερνά τα όρια της απλής, έστω ορθής διαχείρισης, σηματοδοτώντας πορεία προς το μέλλον. Σε περίοδο αναταραχής και αμφισβήτησης ο Γόντικας κατέθεσε μια αξιόπιστη πρόταση ήθους και δημιουργικότητας

ΠΡΟΟΙΜΙΟ
Κ. ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κ. ΣΒΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ
Α. ΔΗΜΑΡΑΣ
ΤΡΕΙΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Θ. ΒΕΡΕΜΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Μ. ΨΑΛΙΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
Κ. Β. ΠΟΝΤΙΚΑΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Λεπτομέρειε

Ο "Χαμένος παράδεισος" είναι μια δυνατή ιστορία καταστροφής, ηρωισμού και επιβίωσης, ειπωμένο με τον ξεχωριστό λόγο που κατέστησε τον Γκάιλς Μίλτον, επιτυχημένο δημοσιογράφο και συγγραφέα. Ξετυλίγεται μέσα από τις αναμνήσεις επιζώντων, πολλοί απ` τους οποίους μιλάνε για πρώτη φορά δημόσια, και τις μαρτυρίες εκείνων που βρέθηκαν στη δίνη μιας από τις μεγαλύτερες καταστροφές της σύγχρονης ιστορίας.

Στις 9 Σεπτεμβρίου 1922, το τουρκικό ιππικό μπήκε στη Σμύρνη, την πιο πλούσια και κοσμοπολίτικη πόλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στην πόλη υπήρχε διάχυτος ο φόβος ότι ο νικηφόρος πια τουρκικός στρατός θα ξεσπούσε με παράφορο μένος στους κατοίκους της Σμύρνης.

Η πραγματικότητα όμως διέψευσε και την πιο δυσοίωνη πρόβλεψη. Αυτό που συνέβη τις επόμενες δύο εβδομάδες έχει καταγραφεί ως ένα απ` τα πιο φρικτά δράματα στην ιστορία του εικοστού αιώνα, το δράμα του ξεριζωμού χιλιάδων προσφύγων, των οποίων το αίμα κυλάει στις φλέβες πολλών σύγχρονων ελληνικών οικογενειών. Σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι έπεσαν θύματα μιας τρομακτικής, σε βιαιότητα και έκταση, καταστροφής.

Η παρούσα μελέτη αποτελεί σε επεξεργασμένη μορφή τη συμμετοχή του συγγραφέα της στον διαγωνισμό "Μνήμη Ελευθερίου Βενιζέλου" του έτους 1998 που προκήρυξε η Βουλή των Ελλήνων για την προαγωγή των κοινοβουλευτικών θεσμών. Τιμήθηκε με βραβείο ύστερα από ομόφωνη πρόταση της κριτικής επιτροπής απονομής των Βραβείων.
Η μελέτη διερευνά τη σχέση του κρητικού πολιτικού με το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας και ειδικότερα τη στάση του απέναντι στον βασιλικό θεσμό κατά την περίοδο 1914 - 1920. Στη συνέχεια εξετάζει τόσο τη θεωρητική εξέλιξη όσο και την πολιτική ενσωμάτωση του κοινοβουλευτισμού στη χώρα μας, ενώ ιδιαίτερα αναφέρεται στον τρόπο πρόσληψης της "αρχής της δεδηλωμένης" και των συνταγματικών δικαιωμάτων του ανώτατου άρχοντα από το πολιτικό σύστημα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η ανάλυση της κρίσης του συνταγματικού φιλελευθερισμού κατά την περίοδο 1914 - 1917 για τη πορεία προς τον εθνικό Διχασμό και τον κοινοβουλευτικό εκτροχιασμό αυτής της περιόδου. Τέλος η μελέτη αναλύει διεξοδικά τη σταθερή επίκληση στο δίκαιο της ανάγκης κατά την περίοδο 1917 - 1920 ως σημείο αναφοράς για τον υπερσυνταγματικό τρόπο δράσης της εκτελεστικής εξουσίας.
Αυτονόητο είναι ότι θα πρέπει να συνεκτιμηθούν οπωσδήποτε και εκείνα τα προσωπικά στοιχεία του Βενιζέλου που φανερώνουν τη χαρισματική προσωπικότητά του ως πολιτικού και ως κάποιο βαθμό αμβλύνουν τις θεσμικές στρεβλώσεις της περιόδου 1914 - 1920, όταν αυτές λαμβάνουν χώρα σε συνθήκες διαρκούς πολέμου. Άλλωστε η υπόθεση της Μεγάλης Ιδέας συγκίνησε ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού, κύριος εκφραστής της οποίας ήταν η πολιτική του κρητικού πολιτικού.

Εισαγωγή
- Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η στάση του απέναντι στο πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας κατά την περίοδο 1914 - 1920
- Η βασιλεία του Γεώργιου του Α', ως παράγοντας για τη σταθεροποίηση του εγχώριου πολιτειακού συστήματος κατά τον 19ο αιώνα και η στάση του Βενιζέλου απέναντι στον βασιλικό θεσμό μέχρι το 1914
- Περίοδος 1914 - 1917: Η πορεία προς την οριστική ρήξη στις σχέσεις Βενιζέλου - Κωνσταντίνου και η ταυτοχρόνως σταθερή προσήλωση του κρητικού πολιτικού στον βασιλικό θεσμό
- Περίοδος 1917 - 1920: Σχέση ισορροπίας μεταξύ του πρωθυπουργού και του νέου βασιλιά Αλέξανδρου. Ο Βενιζέλος διατηρεί αμείωτη την αφοσίωσή του στο πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας
- Μια σημαντική επιστολή του Βενιζέλου προς τον Βεντήρη, που συνοψίζει τη στάση του απέναντι στον βασιλικό θεσμό κατά την εξεταζόμενη περίοδο 1914 - 1920
- Η πολιτική εφαρμογή και η θεωρητική εξέλιξη του εγχώριου κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως: Όψεις και ιδιαιτερότητες της ελληνικής περιπτώσεως, ιδίως όσον αφορά στην "αρχή της δεδηλωμένης" και στα κρίσιμα συνταγματικά δικαιώματα του ανώτατου άρχοντα
- Προλεγόμενα για τη νομικοπολιτική θέση του βασιλιά και τη λειτουργία του εγχώριου κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως στη διάρκεια του 19ου αιώνα
- Επισκόπηση της εφαρμογής του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως στο διεθνές περιβάλλον μέχρι και την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου
- Τα νομικοπολιτικά συμπεράσματα ως προς τα τυπολογικά χαρακτηριστικά που έλαβε το κοινοβουλευτικό σύστημα κυβερνήσεως στο πλαίσιο της συνταγματικής μοναρχίας της προβενιζελικής περιόδου
- Η θεωρητική διακύμανση της ελληνικής συνταγματικής επιστήμης απέναντι στον θεσμό της βασιλείας και στις κρίσιμες, συνταγματικές αρμοδιότητες του ανώτατου άρχοντα, που επηρέασαν κατά τρόπο αποφασιστικό την εξέλιξη και ομαλή λειτουργία του πολιτεύματός μας
- Περίοδος 1874 - 1910: Οι μοναρχικές αντιλήψεις της εγχώριας συνταγματικής θεωρίας και η μη αμφισβήτηση από πλευράς της των κυριαρχικών δικαιωμάτων του ανώτατου άρχοντα
- Ν. Ν. Σαρίπολος: Η ποιοτική αναβάθμιση της συζητήσεως για τα βασιλικά δικαιώματα, διαμέσου της θετικιστικής προσεγγίσεως του κρατικού φαινομένου από τον κορυφαίο συνταγματολόγο των αρχών του 20ού αιώνα
- Οι απόψεις του Σβώλου για το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας: Τα ερμηνευτικά προβλήματα και οι ιδεολογικές συσκοτίσεις που δημιούργησαν, ως παράγοντες που εμπόδισαν μια συστηματικότερη ανάλυση των δομικών στρεβλώσεων του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως στη χώρα μας
- Η συνταγματική θεωρία από τον μεσοπόλεμο και εντεύθεν, δέσμια της κληρονομιάς του μοναρχικού παρελθόντος της: Η δογματική προσπάθειά της να ενσωματώσει τα βασιλικά δικαιώματα στους κανόνες της δημοκρατικής αρχής και του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως
- Η πολύπλευρη εμβάθυνση της δημοκρατικής αρχής στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, όπως εμφανίσθηκε στο καινοτόμο έργο του Μάνεση: Περιγραφή και κριτική ανάλυση των βασιλικών αρμοδιοτήτων, αλλά και των ερμηνευτικών ζητημάτων που προέκυψαν από το παραπάνω έργο
- Η λειτουργία του πολιτεύματος στην περίοδο 1914 - 1917 (Από την πρώτη υποβολή παραιτήσεως του Βενιζέλου τον Αύγουστο του 1914 μέχρι την επάνοδό του στην εξουσία τον Ιούνιο του 1917): Ανάλυση της κρίσεως του συνταγματικού φιλελευθερισμού και του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως
- Ο Βενιζέλος και η θέση του αναφορικώς με τη "γνήσια" μορφή του κοινοβουλευτικού συστήματος κυβερνήσεως μέχρι την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου
- Η υποβολή παραιτήσεως του Βενιζέλου τον Αύγουστο του 1914 και οι επιπτώσεις της για την κατοπινή, ανώμαλη εξέλιξη της λειτουργίας του πολιτεύματος στη χώρα μας
- 1915: Η διπλή παραίτηση των πλειοψηφικών κυβερνήσεων του Βενιζέλου και η οριστικοποίηση της ρήξεώς του με τον Κωνσταντίνο
[...]

[...] Οι αγώνες αυτοί του 1912-1913, που ιστορούνται σε τούτο τον τόμο, είναι η συνέχεια των υψηλών κατορθωμάτων της ελληνικής φυλής για την απελευθέρωσή της από το ζυγό βάρβαρου και απάνθρωπου τύραννου. Είναι εμψυχωμένοι από τη Μεγάλη Ιδέα πούτρεφε, πεντακόσια ολάκερα χρόνια, τα όνειρα των ραγιάδων και από το πνεύμα της πραγματοποίησης που έφερνε από την Κρήτη, υπόδουλος κι αυτός και για τούτο νιώθοντας τον πόνο των άλλων υποδούλων, ο Ελευθέριος Βενιζέλος· κι' ακόμα από το πνεύμα της ανταπόδοσης, πούθελε να ξεπλύνει τη μεγάλη ντροπή του 1897 μια γενιά που δέχτηκε το μήνυμα του μεγάλου ηγέτη μ' ανυπόμονη λαχτάρα. [...]
Οι αγώνες αυτοί περιγράφονται σ' όλες τις λεπτομέρειες στις σελίδες που ακολουθούν, ως την ημέρα που με μια διαταγή του Βενιζέλου πέταξα τη στολή του στρατιώτη και παράτησα το ντουφέκι για να πάρω το χαρτοφύλακα του διπλωματικού ανταποκριτή στη μεγάλη διάσκεψη του Βουκουρεστίου. Εκεί παρακολούθησα άλλη μάχη· το κανόνι είχε πάψει να βροντά· αντιλαλούσε τώρα μονάχα το εκπληκτικό μυδραλιοβόλο των επιχειρημάτων του μεγάλου Έλληνα διπλωμάτη και υπόκωφες εκρήξεις ναρκών στα παρασκήνια. Έχει και αυτός ο πόλεμος το ζωηρό ενδιαφέρον του, τις αγωνιώδεις του φάσεις, τις νίκες και τις ήττες του, τις προελάσεις και τις υποχωρήσεις, τους ενθουσιασμούς και τις απογοητεύσεις· τις έζησα και αυτές και τις μεταδίδω ζωντανεμένες στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αυτού.
Θα είμαι ευτυχής αν από αυτό το νεώτερο "Γέρο του Μοριά" εμπνευστούν οι Έλληνες αναγνώστες σκληρή απόφαση για τη ζωή και πίστη απόλυτη στο μέλλον. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Για Πρόλογο
Το μεγάλο μήνυμα
Η παρθενιά της φωτιάς
Πρώτη αποστολή
Μικρή περιπέτεια
Η αψιμαχία του Μόκρο
Στα Καμβούνια όρη
Απροσδόκητη συνάντηση
Κρούση στα Στενά
Η καθολική εικόνα
Η μάχη των Στενών
Σε αναζήτηση της πέμπτης Μεραρχίας
Επαφή με την Πέμπτη
Δράματα στα Σέρβια
Στο δρόμο των Σερβίων-Βέροιας
Περνούμε το Βέρμιο
Στη Βέροια
Το τηλεγράφημα του Βενιζέλου
Αποστολή στη Νάουσα
Συναντούμε κομιτατζήδες-Νέμα
Στο Στρατηγείο της δεύτερης Μεραρχίας
Μονομαχία πυροβολικού στα Γιαννιτσά
Το Πεζικό
Η λιτανεία των λαβωμένων
Η κατάσταση στον τούρκικο στρατό
Μπαίνουμε στα Γιαννιτσά
Μετά τη μάχη
Η έβδομη Μεραρχία
Στο Νοσοκομείο
Στο βαλτωμένο κάμπο - Για τον Αξιό
Στη Θεσσαλονίκη - Οι Βούλγαροι
Η μάχη της Μπάνιτσας
Ο αιφνιδιασμός
Οι γενναίοι στον πανικό
Η μάχη του Κόμανο
Η έκτη Μεραρχία - Στο Σόροβιτς
Το τούρκικο καραβάνι - Στη Φλώρινα
Ο αιχμάλωτος
Θαλασσινά τρόπαια
Όπως το Εικοσιένα
Ο πόλεμος στην Ήπειρο - Το Μπιζάνι
Η κατάληψη της Αετοράχης
Ο Κωνσταντίνος στην Ήπειρο
Ο Βενιζέλος στο Μέτωπο
Το σχέδιο - Οι στρατιωτικοί Ακόλουθοι
Μπαίνουμε στα Γιάννενα
Η Διάσκεψη του Λονδίνου
Η δολοφονία του Γεωργίου
Οι αιχμάλωτοι στρατηγοί - Ο Βόρις
Η έγκαιρη μετακίνηση του στρατού
Η συμμαχία με τη Σερβία υπογράφεται
Οι πρώτες βουλγάρικες επιθέσεις
Η Θεσσαλονίκη εκκαθαρίζεται
Ο πόλεμος με τους Βουλγάρους αρχίζει
Η μάχη Κιλκίς-Λαχανά
Δοϊράνη-Μπέλες-Στρώμνιτσα-Τεπέ
Βέτρινα-Δεμίρ Ισάρ-Πέτσοβο
Σφαγές
Στα στενά της Κρέσνας
Το ύψωμα 1378
Ο Βενιζέλος στο Βουκουρέστι - Ανακωχή
Ο πόλεμος της Διπλωματίας
Οι Βούλγαροι αντιπρόσωποι
Ειρήνη - Άξιος της πατρίδος

«Ο αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι ο συγγραφέας -όπως έπραξε και στα προηγούμενα- φρόντισε να μεταφέρει στις σελίδες και αυτού του έργου του, που ανατέμνει την κορυφαία φάση της ελληνικής τραγωδίας του 20ού αιώνα -τον εθνικό διχασμό -, μόνο και αποκλειστικά πραγματικά περιστατικά. Κείμενα εγγράφων, διακοινώσεων, τελεσιγράφων, διαταγών. Το περιεχόμενο συνεντεύξεων που δόθηκαν σε αμερόληπτους ξένους δημοσιογράφους. Τις επανειλημμένες ειλικρινείς και μπεσαλίδικες προσπάθειες του Στρατηλάτη να πείσει τους ανταντικούς αρμόδιους να ανακόψουν την ολισθηρή πορεία τους. Τις μάταιες πρωτοβουλίες του να καταφέρει να συνειδητοποιήσουν -οι αποκρουστικής κακοπιστίας και κρετινικού επιπέδου «ευφυΐας»- πρεσβευτές Γαλλίας και Αγγλίας στην ελληνική πρωτεύουσα πόσο παιδαριώδης ήταν η αντίληψή τους πως ήταν προτιμότερο να έχουν στον πλευρό τους χωρίς όρους το ένα δέκατο της Ελλάδας, του λαού και του στρατού της με τον Βενιζέλο και όχι το σύνολο και των τριών ικανοποιώντας το μίνιμουμ, έστω, των προϋποθέσεων που πρόβαλε ο Κωνσταντίνος». [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Ενημερωτικό σημείωμα
Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Μια αρχομανία που τροφοδοτεί το διχασμό
2. Βενιζέλος: Οσφυοκάμπτης, ενδοτικός, παραχωρητής
3. Α' Παγκόσμιος Πόλεμος: Τι συνέφερε την Ελλάδα;
4. Κωνσταντίνος: Με όρους! Βενιζέλος: Χωρίς όρους
5. Δαρδανέλια. Πασάροφ. Ελληνοσερβική συνθήκη
6. Ο Βενιζέλος φέρνει αντισυνταγματικά ξένους στη Θεσσαλονίκη
7. Η Αντάντ καταλύει την ελληνική ανεξαρτησία...
8. Η χαμένη ευκαιρία
9. Η παγίδα του Ρούπελ
10. Η αλήθεια για το Δ' Σώμα Στρατού και την Καβάλα
11. Ο Βενιζέλος διχάζει την Ελλάδα
12. Στην εξουσία με ξένες λόγχες!
13. «Πράξις οιονεί αυτοκτονίας...»
14. Η ανυπόστατη Συνθήκη των Σεβρών και ο μικρασιατικός όλεθρος
15. Οι ένοχοι εκτελούν τους αθώους
16. Επίλογος
Ευρετήριο ονομάτων
Βιβλιογραφία

Τα πρώτα έτη της ζωής του Χρυσοστόμου Σελίς

Ο Χρυσόστομος μέγας πρωτοσύγκελλος των Πατριαρχείων

Μητροπολίτης Δράμας

Μητροπολίτης Σμύρνης

Το μαρτύριον

Εμβληματική φυσιογνωμία στην επική εξόρμηση του Νέου Ελληνισμού για την εθνική ολοκλήρωση τη δεκαετία 1912-1922, πρωτεργάτης στις νίκες αλλά και σωτήρας τις ώρες που η ήττα οδηγούσε στη συμφορά, ηγέτης της Επανάστασης του 1922, εγγυητής της ταραγμένης δημοκρατίας του Μεσοπολέμου αλλά και πολιτικός που έδωσε σώμα και ψυχή στην πρώτη μεταπολεμική προσπάθεια για εθνική συμφιλίωση, ο Νικόλαος Πλαστήρας συνιστά, χωρίς υπερβολή, σύμβολο και πρότυπο των εθνικών και δημοκρατικών αγώνων του ελληνικού λαού. (. . .) Η ιστορική βιογραφία «Νικόλαος Πλαστήρας» του Κώστα Χατζηαντωνίου προσεγγίζει σε βάθος το ιστορικό πρόσωπο και την πορεία του Έλληνα Στρατηγού και πολιτικού.

Η συγκλονιστική συνέχεια του βιβλίου Δακρυσμένη Μικρασία. Από τα νικητήρια "Γιασά, γιασά, μπιν γιασά, Μουσταφά Κεμάλ πασά" των Τούρκων της Πόλης, στον ξεριζωμό των "κεκοιμημένων" της Θράκης, του Πόντου, της Μικρασίας. Και από τα δακρυσμένα Χριστούγεννα, στην οδύνη της "έντιμης" συνθήκης της Λοζάνης, καθώς η "επαχθής" εκείνη "ανθρωποεμπορία των λαών" θα προσπαθήσει να στήσει γέφυρες ανάμεσα στις ακτές και τους ανθρώπους φυτεύοντας "τριαντάφυλλα χωρίς αγκάθια" από τη μια και την άλλη πλευρά του Αρχιπελάγους. Και από το "φαιόν ελληνικόν έαρ" του 1923 στην αγριεμένη Στρατιά του Έβρου, τα στρατιωτικά πρωτόκολλα, την αντεπανάσταση, τα αιματηρά συλλαλητήρια, τις εκλογές, το όραμα της δημοκρατίας, τον Πλαστήρα, τον Πάγκαλο, τον Κεμάλ, τον Μεταξά, τον Ζαΐμη, τον Μουσολίνι, τον Κονδύλη, τον Παπαναστασίου κ.ά. Και από το "Καφενείον η Ελλάς", στον ερχομό του Βενιζέλου, τον Παλαμά, τον Δροσίνη, την πρώτη έκθεση φωτογραφίας της Nelly's, τους "βασιλέας των ορέων", τη μεγάλη ληστεία της αμαξοστοιχίας Αθηνών-Θεσσαλονίκης, τις προσφυγικές γειτονιές της Αθήνας, το απεχθές εμπόριο των ιερών οστών όλων εκείνων που έπεσαν στα πεδία των ανθρωποβόρων μαχών των μικρασιατικών υψιπέδων.
Ένα βιβλίο που ρίχνει άπλετο φως στην πλέον άγνωστη και σκοτεινή εποχή της νεοελληνικής ιστορίας, με τις "ευζωνικές" ίντριγκες των στρατιωτικών, τα παράξενα της καθημερινότητας, τους έρωτες, τη διασκέδαση, τα ναρκωτικά, τον θάνατο, καθώς από το "βάθος των αιώνων" αρχίζουν να ανατέλλουν οι μέρες της αβασίλευτης δημοκρατίας και της ελπίδας...
Η έκδοση συμπληρώνεται από αδημοσίευτες φωτογραφίες της Στρατιάς του Έβρου, σκίτσα, πρωτοσέλιδα του Τύπου εκείνης της ιστορικής περιόδου και χάρτες.

Η συγκλονιστική συνέχεια του βιβλίου Δακρυσμένη Μικρασία. Από τα νικητήρια "Γιασά, γιασά, μπιν γιασά, Μουσταφά Κεμάλ πασά" των Τούρκων της Πόλης, στον ξεριζωμό των "κεκοιμημένων" της Θράκης, του Πόντου, της Μικρασίας. Και από τα δακρυσμένα Χριστούγεννα, στην οδύνη της "έντιμης" συνθήκης της Λοζάνης, καθώς η "επαχθής" εκείνη "ανθρωποεμπορία των λαών" θα προσπαθήσει να στήσει γέφυρες ανάμεσα στις ακτές και τους ανθρώπους φυτεύοντας "τριαντάφυλλα χωρίς αγκάθια" από τη μια και την άλλη πλευρά του Αρχιπελάγους. Και από το "φαιόν ελληνικόν έαρ" του 1923 στην αγριεμένη Στρατιά του Έβρου, τα στρατιωτικά πρωτόκολλα, την αντεπανάσταση, τα αιματηρά συλλαλητήρια, τις εκλογές, το όραμα της δημοκρατίας, τον Πλαστήρα, τον Πάγκαλο, τον Κεμάλ, τον Μεταξά, τον Ζαΐμη, τον Μουσολίνι, τον Κονδύλη, τον Παπαναστασίου κ.ά. Και από το "Καφενείον η Ελλάς", στον ερχομό του Βενιζέλου, τον Παλαμά, τον Δροσίνη, την πρώτη έκθεση φωτογραφίας της Nelly's, τους "βασιλέας των ορέων", τη μεγάλη ληστεία της αμαξοστοιχίας Αθηνών-Θεσσαλονίκης, τις προσφυγικές γειτονιές της Αθήνας, το απεχθές εμπόριο των ιερών οστών όλων εκείνων που έπεσαν στα πεδία των ανθρωποβόρων μαχών των μικρασιατικών υψιπέδων.
Ένα βιβλίο που ρίχνει άπλετο φως στην πλέον άγνωστη και σκοτεινή εποχή της νεοελληνικής ιστορίας, με τις "ευζωνικές" ίντριγκες των στρατιωτικών, τα παράξενα της καθημερινότητας, τους έρωτες, τη διασκέδαση, τα ναρκωτικά, τον θάνατο, καθώς από το "βάθος των αιώνων" αρχίζουν να ανατέλλουν οι μέρες της αβασίλευτης δημοκρατίας και της ελπίδας...
Η έκδοση συμπληρώνεται από αδημοσίευτες φωτογραφίες της Στρατιάς του Έβρου, σκίτσα, πρωτοσέλιδα του Τύπου εκείνης της ιστορικής περιόδου και χάρτες.

Η Πολεμική Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας είναι πάνω απ' όλα ανάγνωσμα πατριδογνωσίας, που παρουσιάζει με σαφήνεια την περιπετειώδη διαδρομή μας μέχρι την εθνική ολοκλήρωση. Αποφεύγοντας συνηθισμένες υπερβολές, οι ιστορικοί που υπογράφουν το τρίτομο αυτό έργο, καταγράφουν όχι μόνο τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση, αλλά και τα λάθη που σημάδεψαν τους αγώνες των Ελλήνων τον 20ό αιώνα.
Η χαρά της Απελευθέρωσης από τη γερμανική κατοχή δεν κρατάει πολύ για τη χώρα μας. Την ώρα που ο υπόλοιπος κόσμος ανοικοδομεί τα ερείπια από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Έλληνες επιδίδονται σ' έναν αδυσώπητο εμφύλιο αλληλοσπαραγμό. Βγαίνοντας από τον Εμφύλιο, η Ελλάδα βρίσκεται στον Ψυχρό Πόλεμο ταγμένη με την πλευρά της Δύσης. Συμμετέχει στην εκστρατεία της Κορέας, ενώ σε μείζον εθνικό ζήτημα αναδεικνύεται το Κυπριακό το οποίο, από τη δεκαετία του '50 μέχρι σήμερα, καθορίζει σχέσεις καχυποψίας με τους μεγάλους συμμάχους της. Παράλληλα, όμως, η χώρα μας αναρρώνει από τα τραύματα της Κατοχής και του Εμφυλίου, προσπαθεί να αποκαταστήσει τους δημοκρατικούς θεσμούς και γίνεται πλήρες και ισότιμο μέλος των ισχυρότερων διεθνών οργανισμών.
Όπου κι αν σταθώ, θυμάμαι. Ένα γένος, ένα όνομα. Έλληνες.

ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ, ΕΛΕΝΗ ΓΑΡΔΙΚΑ-ΚΑΤΣΙΑΔΑΚΗ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ, ΣΤΡΑΤΟΣ Δ. ΔΟΡΔΑΝΑΣ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗΣ, ΣΤΑΘΗΣ ΚΑΛΥΒΑΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΥΒΑΝΙΟΣ, ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ, ΙΑΚΩΒΟΣ Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΕΛΟΣ, ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ, ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΦΕΤΑΣ, ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΕΜΕΝΕΤΖΗΣ

    ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Α. ΜΕΡΟΣ - ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1897 ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ - ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΟΥΝΑΡΗ
Β. ΜΕΡΟΣ - Ο ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ - ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΓΑΡΔΙΚΑ-ΚΑΤΣΙΑΔΑΚΗ
Γ. ΜΕΡΟΣ - Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ - ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΦΕΤΑ
Δ. ΜΕΡΟΣ - Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΟΥ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΕΛΟΥ
Ε. ΜΕΡΟΣ - Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ 1919-1922 - ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΒΑΝΙΟΥ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ - ΕΛΛΑΔΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ - ΚΟΣΜΟΣ

  ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ

ΣΤ΄ ΜΕΡΟΣ - ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ - ΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ
1. Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΛΟΖΑΝΗΣ
2. ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
3. ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ
ΠΗΓΕΣ
Ζ΄ ΜΕΡΟΣ - Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1940-1941 - ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗ
Η΄ ΜΕΡΟΣ
ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ «ΑΞΟΝΑ» ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ - ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Θ΄ ΜΕΡΟΣ - ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1941-1944) - ΤΩΝ ΗΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - ΣΤΡΑΤΟΥ Ν. ΔΟΡΔΑΝΑ
Ι΄ ΜΕΡΟΣ - ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤA ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ - ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΒΕΡΕΜΗ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ 1923-1942 - ΕΛΛΑΔΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ 1923-1942 - ΚΟΣΜΟΣ

    ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ

Α' ΜΕΡΟΣ: Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ - ΤΩΝ ΣΤΑΘΗ ΚΑΛΥΒΑ, ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ
1. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, ΚΑΤΟΧΗ, ΕΜΦΥΛΙΟΣ: ΠΕΡΙΟΔΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΥΝ...
ΟΙ ΠΛΕΟΝ ΠΟΛΥΝΕΚΡΕΣ ΜΑΧΕΣ...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ...
ΕΝΤΕΛΕΙ, ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ...
ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ...
2. Η ΦΥΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΑΜ
ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ, Ο ΠΟΛΕΜΟΣ...
ΟΜΩΣ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΘΕΙ...
ΕΝΤΕΛΕΙ, Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟ ΕΑΜ...
Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΕΑΜ...
ΤΟ ΕΑΜ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ...
ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΥΤΟ ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ...
ΟΤΑΝ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΕΛΙΤ...
ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ, ΟΜΩΣ, ΧΩΡΟ...
ΑΠΟ ΕΝΑ ΧΡΟΝΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ...
3. ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ ΚΑΙ ΒΑΡΚΙΖΑ
Η ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΑ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΤΟΥ ΚΚΕ...
Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΥΤΗ...
ΕΑΝ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ «ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ»...
Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ...
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ...
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ, ΕΠΙΣΗΣ, ΝΑ ΕΠΙΣΗΜΑΝΘΕΙ...
ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΑΠ' Ο,ΤΙ ΕΧΕΙ ΓΡΑΦΤΕΙ...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ...
4. ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ
Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ...
ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ ΠΑΡΑΒΛΕΠΟΥΜΕ...
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΝΑΜΦΙΒΟΛΑ ΑΛΛΑΓΗ...
ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥ...
ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ...
Η ΠΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ...
ΕΙΝΑΙ ΒΕΒΑΙΟ ΠΛΕΟΝ, ΠΩΣ Ο ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ...
ΑΠΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΠΛΕΥΡΑΣ...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ, ΛΟΙΠΟΝ...
5. Ο ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΔΣΕ. Η ΕΚΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ
ΚΑΤΑΡΧΑΣ, ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ...
ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ, ΟΜΩΣ...
ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΗΛΙΑΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΣΕ;
ΕΝΤΕΛΕΙ, Ο «ΛΑΟΓΕΝΝΗΤΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ»...
ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΛΕΥΡΑΣ...
ΑΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΙΛΑΜΕ...
ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ, Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ...
ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΕΙΧΑΝ...
ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΟΓΙΑ...
Η ΠΕΙΝΑ, ΟΙ ΔΙΑΔΟΧΙΚΕΣ ΗΤΤΕΣ...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΑ' ΜΕΡΟΥΣ
ΙΒ' ΜΕΡΟΣ: ΕΠΙΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟ ΚΟΣΜΟ - ΤΟΥ ΕΥΑΝΘΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
2. Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΑΠΟ ΤΟ 1944, ΟΤΑΝ ΠΡΟΕΛΑΣΕ...
ΣΗΜΕΡΑ, 60 ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ...
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΥΤΟ, Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ...
ΩΣΤΟΣΟ, ΘΑ ΗΤΑΝ ΛΑΘΟΣ...
ΤΕΛΟΣ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΙΣΗ...
3. ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΜΕΤΑΕΜΦΥΛΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΑ, 1950-1955
Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΤΕΜΦΥΛΙΑΚΗ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ...
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ...
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΕΙΧΕ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ...
ΩΣΤΟΣΟ, Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΓΗΜΑΤΟΣ...
Η ΕΝΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΦΟΒΩΝ...
ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΝΑΤΟ...
ΟΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ...
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΗΛΘΕ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟ 1954...
4. ΝΕΟΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟ ΚΟΣΜΟ, 1955-1967
ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ '50...
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΥΤΗ, ΩΣΤΟΣΟ...
ΣΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ...
ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ '60...
ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ...
ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΡΕΥΣΤΟ...
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ...
ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ, ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ...
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ (ΕΟΚ)...
ΠΑΡ' ΟΛΑ ΑΥΤΑ, Η ΕΞΕΛΙΞΗ...
5. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ, 1967-1974
ΚΙ ΟΜΩΣ, Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΥΤΗ...
Η ΑΠΟΜΟΝΩΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ...
6. ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, 1974-85
Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '70...
ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΕΠΟΧΗ, ΤΟ ΣΟΒΙΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ...
ΣΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΦΑΣΕΩΝ...
ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ...
ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ...
ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '50...
Η ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΕΟΚ...
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ...
ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '80...
ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΒ' ΜΕΡΟΥΣ
ΙΓ' ΜΕΡΟΣ: ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ, 1950-1974 - ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
1. Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗ
2. Η ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΕΝΟΠΛΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
3. ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΖΥΡΙΧΗΣ-ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΚΑΙ Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ
4. Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1963-64
5. Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΓ' ΜΕΡΟΥΣ
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ - ΕΛΛΑΔΑ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ - ΚΟΣΜΟΣ

Εκατό χρόνια από την απόβαση του ελληνικού στρατού στην προκυμαία της Σμύρνης ο συγγραφέας Βασίλης Τζανακάρης επιστρέφει εκεί όπου στις 2 Μαΐου 1919 γράφτηκε η ματωμένη αρχή του τέλους της Μεγάλης Ιδέας. Εκείνης που μας οδήγησε από τα χρόνια της δόξας σ' εκείνα της καταισχύνης.
Ένα βιβλίο που καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια την άγρια σύγκρουση ανάμεσα στον Ύπατο Αρμοστή της Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη και την κορυφή της ορθοδοξίας στη Σμύρνη, τον μητροπολίτη Χρυσόστομο. Μια σύγκρουση που κόστισε ποτάμια από αίμα και δάκρυα. Με μοναδικό γέρας για τους πρωταγωνιστές της δύο στεφάνια από αγκάθια: για τον Χρυσόστομο του εθνομάρτυρα και για τον Αριστείδη Στεργιάδη του εθνικού ολετήρα. Με τον πρώτο πιστό "άχρι θανάτου" στα νάματα της ορθοδοξίας και της Μεγάλης Ελλάδας, και τον εντολοδόχο της Ελληνικής Πολιτείας, τον Αριστείδη Στεργιάδη, οπαδό του δόγματος της ελληνοτουρκικής συνύπαρξης και φιλίας. Με τον Χρυσόστομο να λατρεύεται από τις εκατοντάδες χιλιάδες των Μικρασιατών, και τον Στεργιάδη να φορτώνεται, ως άλλος Εφιάλτης, το μίσος και τις κατάρες ενός ολόκληρου λαού.
Και μαζί τους η Σμύρνη και η Μικρασία. Τα αιματηρά γεγονότα της προκυμαίας, που έκαναν έξαλλο τον Βενιζέλο, η καθημερινότητα των ανθρώπων, οι διπλωματικές ίντριγκες και συνωμοσίες, τα πάθη και οι επικές πολεμικές επιχειρήσεις και τέλος ο εξολοθρεμός και η καταστροφή.
Ένα γλαφυρό βιβλίο που ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή με τα πάθη, τις μικρότητες, τις ελπίδες, τα όνειρα και τις μεγαλοσύνες των ανθρώπων και που προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: Ήταν εθνικός προδότης και ο υπ' αριθμόν ένα υπαίτιος της Μικρασιατικής Καταστροφής ο Αριστείδης Στεργιάδης ή ήταν ένας ψυχρός σκεπτικιστής ο οποίος γνώριζε από πρώτο χέρι τους εφιαλτικούς κινδύνους που απειλούσαν το επικό εγχείρημα της Μικρασιατικής Εκστρατείας;
Στην έκδοση περιλαμβάνεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Εισαγωγή
Ένα πτώμα στον βόθρο
ΜΕΡΟΣ 1ο: 1919: Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ
Η "ονειρώδης" ειρήνη
Η Πρωτομαγιά της αγωνίας και της προσμονής
Όταν οι Έλληνες της Σμύρνης "ευαγγελίζονται χαράν μεγάλην"
Τότε που από τα περίχωρα της Σμύρνης "κατήρχοντο οι ευσταλείς Ίωνες"
Όταν διαπιστώνεται ότι χωρίς αιματοχυσία ελευθερία "ου γίνεται"
Η "αποσχιστική" βία στην υπηρεσία της "μεγαλοϊδεάτικης" περιπέτειας
Ελ. Βενιζέλος: "Ουδεμία πόλις είναι απηλλαγμένη καθαρμάτων!..."
Μερικούς μήνες νωρίτερα
Μικρή αναδρομή στο πώς πήραμε τη Σμύρνη ή όταν ο Στεργιάδης έχει ελαττώματα αλλά και μεγάλα προτερήματα!
Γιατί 30 αιώνες ελληνικής ιστορίας έχουν μικρότερη σημασία από τον καπνό της πίπας ενός Αμερικάνου
Τότε που έληγε ο πόλεμος των γιγάντων και άρχιζαν "αι έριδες των πυγμαίων"
"Ο κρύφιος και ακήρυκτος πόλεμος Αγγλίας και Ιταλίας εν Μικρά Ασία"
"...Ουδέποτε επέρασα ημέραν μεγαλυτέρας αγωνίας!"
"Πνευματική μορφίνη"
Αιματηρών γεγονότων συνέχεια και οι... "ρέποντες προς εκδίκησιν"
Έλληνες αξιωματικοί
Έργα και ημέρες της Ανακριτικής Επιτροπής
Η συνέχεια της έκθεσης Μαζαράκη για τα γεγονότα του Αϊδινίου και η άγρια σφαγή των προσκόπων
"Η εμπέδωση της τάξεως" στον καζά της Περγάμου και της Μενεμένης
"Ο επιδρομεύς Τούρκος ήλθε σφάζων, διέμεινε σφάζων, φεύγει σφάζων"
Η "ψυχρά ως πάγος και σκληρά ως γρανίτης" ψυχή των μελών της Ανακριτικής Επιτροπής
Ο στρατηγός Λεωνίδας Παρασκευόπουλος στη Σμύρνη
Ο "άμεμπτος" τρόπος κατάληψης της Θράκης ή γιατί όταν έχεις καεί στον χυλό φυσάς και το.. γιαούρτι!
Η άλλη Σμύρνη
Η αποθέωση του γυναικείου κάλλους και η εποχή της μεθυστικής έξαρσης
Οι συνοικίες των πορνείων, τα "Χιώτικα" και λίγα περί αφροδισίων νόσων
Όταν ο Στεργιάδης προσπαθεί να βάλει τάξη σε όλα τα... "άτακτα" της Σμύρνης
Οι... τουρκικές εκλογές στη Σμύρνη και το "Ήλθαμε και θα μείνωμεν!" του Στεργιάδη
Όταν ο "Προμηθεύς της Μικρασιατικής Ελλάδος" υποφέρει και ελπίζει
Οι κατηγορίες των Αρμοστών, η έκθεση του Στεργιάδη και η "θυσία" του Μιχάλη Ρόδα
Το καλοκαίρι της μεγάλης απελπισίας και η "φυγή" προς την Άγκυρα
Ο Στεργιάδης, η οικονομία και η διοίκηση των Νέων Επαρχιών
ΜΕΡΟΣ 2ο: ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΑΣΠΕΔΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ "ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ"
Ο μητροπολίτης Χρυσόστομος αρχίζει να αναζητά τον σταυρό του μαρτυρίου του
"Να πέσω τουλάχιστον ως αετός και ουχί ως όρνις!"
Πώς ο Χρυσόστομος παρέλαβε "λαγούς" και παρέδωσε "λιοντάρια"
Μαθήματα σκοποβολής
Πώς ο Χρυσόστομος πήρε την κωδική ονομασία "ο πράκτορας των Αθηνών"
Χρυσόστομος εναντίον Χιλμή πασά
Ένας... "εθνικόφρων" Μητροπολίτης στη Σμύρνη
Ένας "ομηρικός" ήρωας "εν μέσω δεινών"
"Δίνουν την Ιζμίρ στους Έλληνες!"
Το "Γίνου πιστός άχρι θανάτου" συνεχίζει να κοσμεί τη ζωή του Χρυσόστομου
Οι "ανύστακτοι πόθοι" του Χρυσόστομου και η στράτευση των Μικρασιατών
Ο Στεργιάδης αλλάζει τον "Ιερό Λόχο" σε "Σώμα αλκίμων"
ΜΕΡΟΣ 3ο: ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΤΕΡΓΙΑΔΗΣ: Ο "ΤΡΙΣΚΑΤΑΡΑΤΟΣ"
Ο αίρων τις αμαρτίες όλων
Αν θέλετε παράπονα και ντέρτια, θα σας δώσει η Σμύρνη τα δικά της!
Μια πολιτεία της μέθεξης, αλλά...
Μοσχοβολιές και.. "γκεριζέλα"
Ο Στεργιάδης φτάνει στη Σμύρνη με την παντοδυναμία ενός ηγέτη
Ο "καταραμένος" του Γένους
Ο "εποχούμενος τεθρίππου αμάξης" Στεργιάδης
Ένας άνθρωπος της τάξης και της νομιμότητας από τις οποίες δεν παρέκκλινε ποτέ
Το "κατά συρροήν" υβρεολόγιο σε βάρος του Στεργιάδη και η απάντηση του Π. Γουναράκη
Στεργιάδης εναντίον Ελλήνων αξιωματικών
Συλλάβετε τον Στεργιάδη!
"Μισηθείς έσχατον μίσος!"
Ο "ανήσυχος κρατήρας" που εκσφενδονίζει "διηνεκώς λάβαν και καπνούς"
Ξεσπιτώματα
Στεργιάδης και οικονομία
Η προσπάθεια για εγκαθίδρυση του... τρίτου Ελληνικού πολιτισμού
Ο "φιλότουρκος" Στεργιάδης
Στεργιάδης και κατασκοπεία
"Τουρκοφιλία" Στεργιάδη συνέχεια!
Στεργιάδης εναντίον δημοσιογράφων
Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, ένας απρόσμενος υπερασπιστής
"Νικηταράς ο ..φάγος" και η "Ωραία φωτοχυσία εορτής!" [...]
ΜΕΡΟΣ 4ο: ΣΤΕΡΓΙΑΔΗΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΜΕΡΟΣ 5ο: 1922: ΝΥΝ ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΩΝ Ο ΑΓΩΝ
ΕΠΙΛΟΓΟΣ: ΡΕΚΒΙΕΜ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΜΟΝΑΧΙΚΟ ΥΠΑΤΟ ΑΡΜΟΣΤΗ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
- ΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
- ΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΙ
- ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α΄: Η ΠΡΟΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΑΣΙΣ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β΄: Η ΕΛΛΗΝΟΣΕΡΒΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΙΣ ΤΟΥ 1913
ΠΗΓΑΙ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ

«... Θεωρώντας το σχέδιο συστηματικής εξόντωσης των Ελληνικών πληθυσμών, που εφαρμόζεται από της ανακωχής... καταγγέλλω επίσημα, ενώπιον όλου του κόσμου, τις ανήκουστες ωμότητες και διακηρύσσω, με τον πιο ενεργητικό τρόπο, ότι η κοινή συνείδηση δεν μπορεί πλέον ν' ανεχθεί όπως οι Έλληνες παραμείνουν στο εξής υπό αυτόν το ζυγό καθότι, όποιες και αν ήταν οι κυβερνήσεις της Τουρκίας αποδείχθηκαν ανίκανες να διοικήσουν πληθυσμούς άλλης φυλής και άλλης θρησκείας, και διότι με τις απάνθρωπες μεθόδους καταισχύνουν τη σύγχρονη ανθρωπότητα και τον πολιτισμό... » (Ζωρζ Κλεμανσώ, εν ονόματι όλων των συμμάχων, Ιούνιος 1919. 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΑΡΤΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΣΤΗ ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΦΑΝΑΤΙΚΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΟΝ Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΦΛΕΓΕΤΑΙ: 1914-1918

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΟΣ

1920. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

1921. ΑΝΟΙΞΑΝ ΟΙ ΑΣΚΟΙ ΤΟΥ ΑΙΟΛΟΥ

1922. ALEA JACTA EST (Ο ΚΥΒΟΣ ΕΡΡΙΦΘΗ)

1923. ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΡΙΩΝ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

«Η τελευταία τραγική περιπέτεια, την οποίαν διήλθεν η Ελλάς εν Μικρασία, ανέδειξε και μερικούς ήρωας. Ηρωικότερος, αναμφισβητήτως όλων, λευκότερος, άξιος μείζονος τιμής, ο στρατηγός Αθ. Φράγκου, ο οποίος έμεινεν μέχρι τέλους ακλόνητος. Η υπό τας διαταγάς του μονάς συνεκρατήθη συμπαγής, ενώ πανταχόθεν κατέρρεε το παν. Και περί την ακατάβλητον αυτήν δύναμιν συνεκεντρώθη δια να σωθή και να δράση ακόμη, αν τούτο ήτο δυνατόν, ό,τι έφευγε χωρίς ν αποσυντεθή τουλάχιστον ψυχικώς. Τοιουτοτρόπως το καταρτισθέν περί τον Φράγκου συγκρότημα εξεπροσώπησε μέχρι των τελευταίων στιγμών της συμφοράς, την άλλοτε ακμαίαν ελληνικήν Στρατιάν. Ό,τι συνεκράτησεν ο Φράγκου ήτο το παν.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ 1ης ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΑΓΓΑΡΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ

"ΤΟ ΜΟΙΡΑΙΟ ΟΝΕΙΡΟ"

"...ΚΙ' ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ ΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΥΔΟΚΙΑ"

"ΚΑΛΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΙ ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ

"ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΙΩΣ"

ΑΤΟΜΙΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΙΣ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΙΣ ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ

ΜΕΤΑ ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ

Η ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΙΣ ΤΩΝ ΕΘΝ. ΕΠΕΤΕΙΩΝ

ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Η κατάσταση στην Ελλάδα
Η παιδεία στην Ελλάδα
Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις
Οι εργαζόμενοι νέοι
Η πολιτική κατάσταση στα 1925-26
Οι φοιτητές και το εργατικό κίνημα
Το φοιτητικό κίνημα και ο στρατός
Επαναστατικά τραγούδια

Ο συγγραφέας ασχολείται με τις απόψεις των τριών ιστορικών προσωπικοτήτων για τη λειτουργία των πολιτικών θεσμών στον Μεσοπόλεμο, αναζητώντας και τεκμηριώνοντας την ιστορική εισφορά της λεγόμενης "δημοκρατικής παράταξης" στη διαμόρφωσή τους. Σε Παράρτημα δημοσιεύονται κείμενα-ιστορικά ντοκουμέντα στην πρωτότυπη μορφή τους, γραμμένα λίγο μετά την 4η Αυγούστου και ενδεικτικά του προβληματισμού των πολιτικών δυνάμεων για τη λειτουργία και το μέλλον του πολιτεύματος.

Προλογικό σημείωμα

1. Εισαγωγή

2. Οι πολιτικές εξελίξεις

3. Ο πολιτικός λόγος

4. Επιλεγόμενα

5. Παράρτημα

Κείμενα - πηγές

Βιβλιογραφικές αναφορές