Η εξαιρετική αυτή έκδοση περιλαμβάνει τετρακόσιες καρτ ποστάλ που απεικονίζουν τη Σαντορίνη μέχρι το 1956, χρονιά του τελευταίου καταστροφικού σεισμού που έπληξε το νησί, Η πλειονότητα των καρτ ποστάλ προέρχεται από τη συλλογή του Δημήτρη Τσίτουρα. Τα πληροφοριακά κείμενα, που περιλαμβάνει η έκδοση, υπογράφουν ο Δημήτρης Τσίτουρας, η ιστορικός φωτογραφίας Άλκη Ξανθάκη, η αρχιτέκτων Βούλα Μποζινέκη-Διδώνη, η αρχαιολόγος Μάγια Ευσταθίου, ο βυζαντινολόγος Δρ. Χαράλαμπος Πέννας, ο ηφαιστειολόγος Δρ. Γιώργος Βουγιουκαλάκης και η σκηνογράφος-ενδυματολόγος Ιωάννα Παπαντωνίου.

Μετά τη συμπλήρωση κατά κάποιον τρόπο της συλλογής μου "Η Σαντορίνη όπως την είδαν οι περιηγητές μεταξύ του 15ου-19ου αιώνα", άρχισα να οργανώνω πιο συστηματικά αυτό που ονόμασα "Αρχείο Θηραϊκών Μελετών - Συλλογή Δημήτρη Τσίτουρα". Μια μεγάλη ενότητα του αρχείου αποτελεί η III συλλογή, "Η Σαντορίνη μέσα από τις cartes postales μέχρι το 1956", ημερομηνία του τελευταίου καταστροφικού σεισμού. Το 1956 αλλάζει η φυσιογνωμία του νησιού με τη χάραξη του δρόμου που ένωσε τα Φηρά με τα υπόλοιπα χωριά και την απώλεια ολόκληρων οικοδομικών συμπλεγμάτων. Μέχρι τότε ο δρόμος που ένωνε τα Φηρά με τα χωριά ήταν αυτό που σήμερα λέμε "το μονοπάτι". Η συλλογή περιλαμβάνει 330 αυθεντικές καρτ ποστάλ, έπειτα από λεπτομερή έλεγχο και μελέτη, διότι βρέθηκαν αρκετές διπλές που ανέβαζαν το νούμερό της πολύ ψηλότερα, περίπου στις 350. Για την πληρέστερη εικονογράφηση του νησιού δανείστηκα ακόμη μερικές από διάφορους οργανισμούς και φίλους, και έτσι ο συνολικός αριθμός των καρτ ποστάλ του βιβλίου αυτού ανέρχεται σε 400. Η καρτ ποστάλ έχει μια ιδιαίτερη αυθυπαρξία και αυτοτέλεια και χρήζει πολλαπλών αναγνώσεων. Στο index ο αναγνώστης θα βρει μια λεπτομερή καταγραφή της συλλογής. Ανάλογα με τις πληροφορίες που δίδουν οι ίδιες οι καρτ ποστάλ, έχουν ταξινομηθεί και είναι εύκολα προσβάσιμες στον έλεγχό τους. Σε μερικές από αυτές υπάρχει ιδιαίτερος σχολιασμός. Πολλούς από τους αποστολείς και τους παραλήπτες τυχαίνει να τους γνωρίζω, μια και η σχέση μου με το νησί είναι μακροχρόνια. Θέλησα να δημοσιεύσω το γραπτό περιεχόμενο όλων όσων είχαν σαν μια ανάμνηση, σαν ένα άρωμα της εποχής τους.
Το γεγονός ότι κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο ακόμη καρτ ποστάλ σημαίνει ότι δεν έχουν εξαντλήσει τον σκοπό τους. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

After my collection "Santorini as seen by visitors between the 15th and 19th centuries" was fairly complete, Ι began the more systematic organisation of what I called the/Archive of Santorinian Studies - Dimitris Tsitouras Collection". A large part of the archive consisted of Collection III, "Santorini on postcards up to 1956", the date of the last devastating earthquake. In that year, the face of the island was also changed by construction of the road linking Fira to the other villages, and the resulting loss of entire blocks of buildings. The road that had previously joined Fira with the rest of the island is today called 'the path'.
This collection, after detailed verification and study, contains 330 authentic postcards following the removal of duplicates which had raised the total number to around 350. To ensure the completest possible depiction of the island, I borrowed a few cards from friends and organisations, thereby increasing the total number of postcards in this book to 400.
By their very nature, postcards have an independent existence and are susceptible to multiple readings. In the index, the reader will find a detailed record of our collection. They have been classified according to the information provided by the cards themselves, and are easy to look up. There is a separate comment about some of them. Many of the senders and recipients are known to me, since my relationship with the island goes back many decades, Ι wanted to publish the written content of all cards that carried a message, as a memory, a whiff of their era.
The fact that postcards are still circulating worldwide means that they still meet a need [...]. (From the publisher)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Κείμενα
Δημήτρης Τσίτουρας ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Δημήτρης Τσίτουρας ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Άλκης Ξ. Ξανθάκης Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΤ ΠΟΣΤΑΛ
Παρασκευή Μποζινέκη-Διδώνη ΟΙΑ ΤΟ ΚΑΠΕΤΑΝΟΧΩΡΙ
Παρασκευή Μποζινέκη-Διδώνη ΦΗΡΑ ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
ΠΟΙΗΜΑΤΑ Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ – Ο. ΕΛΥΤΗΣ
Δρ Γιώργος Βουγιουκαλάκης ΟΙ ΚΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Μάγια Ευσταθίου ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΤΗΣ ΘΗΡΑΣ ΣΤΙΣ CARTES-POSTALES
Δρ Χαράλαμπος Πέννας ΕΠΙΣΚΟΠΗ
Δρ Χαράλαμπος Πέννας ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ
Ιωάννα Παπαντωνίου ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ ΣΕ ΜΙΑ ΚΑΡΤ ΠΟΣΤΑΛ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΑΡΤΩΝ – CARD INDEX

Cartes-Postales
ΟΙΑ
ΦΗΡΑ
ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ
ΦΗΡΟΣΤΕΦΑΝΙ
ΗΜΕΡΟΒΙΓΛΙ
ΑΡΧΑΙΑ ΘΗΡΑ
ΕΠΙΣΚΟΠΗ
ΠΥΡΓΟΣ
ΛΟΙΠΑ ΧΩΡΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΑ ΤΕΛΗ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ (1875-1897)

ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΝΤΟΛΗ (1897-1899)

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ (1898-1913)

ΑΛΛΟΙ ΤΥΠΟΙ ΣΦΡΑΓΙΔΩΝ

Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

ΙΔΡΥΣΗ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Οι πρώτες αυτοχρωμικές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης από τα «Αρχεία του Πλανήτη» του γαλλικού μουσείου Aλμπέρ-Kαν το οποίο είχε οργανώσει στην πόλη δύο ειδικές αποστολές, λίγο μετά την απελευθέρωσή της. Σκηνές της καθημερινής ζωής των αρχών του 20ού αιώνα εναλλάσσονται με τις εικόνες των βυζαντινών μνημείων, του λιμανιού, των συνοικιών, καθώς και με τις εξαιρετικά επίκαιρες εικόνες των προσφύγων. Τις εικόνες της Θεσσαλονίκης -αυτού του νευραλγικού κόμβου των Βαλκανίων- και τις χρονικές συγκυρίες σχολιάζουν η Αλέκα Γερόλυμπου, ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος, ο Γιώργος Βελένης, ο Βασίλης Κολώνας και η Jeanne Beausoleil.

Πρόκειται για ένα φωτογραφικό λεύκωμα 104 χορευτικών φωτογραφιών, παρμένων από το 1922 και μέχρι το 1930, της ελληνίδας φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη, γνωστότερης ως Nelly's.
"Γνωστές στο πλατύ κοινό κυρίως για το σκάνδαλο που δημιούργησαν στην Αθήνα του μεσοπολέμου και πέρα από την αναμφισβήτητη καλλιτεχνική τους αξία, οι χορευτικές φωτογραφίες της Nelly's αποτελούν μοναδικά δείγματα μιας τέχνης που στην Ελλάδα δεν είχε άμεσους συνεχιστές. Η Nelly's είναι η μόνη φωτογράφος χορού στη χώρα μας και θα παραμείνει μοναδική εκπρόσωπος της χορευτικής φωτογραφίας, ακόμη και στα πρώτα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αποκλειστικότητα αυτή είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη, δεδομένου και του νεαρού της ηλικίας της. [...] Απαλλαγμένες από κάθε σκηνοθετική πρόθεση, στοιχείο που αντίθετα θα χαρακτηρίσει το υπόλοιπο έργο της, οι φωτογραφίες του χορού δεν οριοθετούν, δεν κατευθύνουν τη χορευτική κίνηση. Απλώς καταγράφουν τις πιο δυνατές της στιγμές." (Ειρήνη Μπουντούρη, Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη)
Η έκδοση περιλαμβάνει οκτώ φωτογραφίες από πρωτότυπες εκτυπώσεις και bromoil και 96 ασπρόμαυρες, τραβηγμένες στη Γερμανία (1922-1924), στην Ελλάδα (1925-1930) και κατά τη διάρκεια των Δελφικών Εορτών του 1930. Συμπληρώνεται από τέσσερα κείμενα των : Βίκυ Μαραγκοπούλου, καλλιτεχνικής διευθύντριας του Διεθνούς Κέντρου Χορού Καλαμάτας, της Ντένυ Ευθυμίου-Τσέκουρα, διευθύντριας της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, της Κλημεντίνης Βουνελάκη, κριτικού χορού, και της Ειρήνης Μπουντούρη του Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μπενάκη, καθώς και από βιογραφικό σημείωμα για τη φωτογράφο.

Η Nikolska, η Daljell και η Mona Paiva στον Παρθενώνα, οι χορεύτριες της σχολής της Mary Wigman, οι γερμανίδες χορεύτριες στη Δρέσδη του 1923, οι σπουδές γυμνών, οι Δελφικές γιορτές του 1930…: μυθικές στιγμές της φωτογραφίας στη σύζευξη των αναζητήσεων του κλασικού και των προβληματισμών της νεωτερικότητας, μέσα από τον απροσδόκητο φακό της Nelly’ s.

ΚΕΙΜΕΝΑ:
ΒΙΚΥ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ: Προλόγισμα
ΝΤΕΝΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ-ΤΣΕΚΟΥΡΑ: Επιστολή στη Nelly's
ΚΛΗΜΕΝΤΙΝΗ ΒΟΥΝΕΛΑΚΗ: Ο χορός και το είδωλό του
ΕΙΡΗΝΗ ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΗ: Χορευτική φωτογραφία και κλασικό ιδεώδες
Βιογραφικό σημείωμα
Εκθέσεις - Εκδόσεις
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
BROMOIL - ΠΡΩΤΟΤΥΠΕΣ ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1922-1924
ΕΛΛΑΔΑ 1925-1930
ΔΕΛΦΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ 1930

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

"ΕΝΑΣ ΩΡΑΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ"

Η αρχή του προσκοπισμού

Η ανάπτυξη του "προσκοπικού κόσμου"

"Ημέρα σκέψης", 22α Φεβρουαρίου

Τα πρώτα χρόνια των Ελλήνων προσκόπων

Νομική υπόσταση και έδρα του Σ.Ε.Π

Προσκοπικό πρόγραμμα και διοίκηση

Η εκπαίδευση των βαθμοφόρων

Εδραίωση και αναγνώριση

Προγράμματα δράσης και ανάπτυξης

Η Παγκόσμια προσκοπική οργάνωση

Οι Έλληνες πρόσκοποι στην Παγκόσμια προσκοπική κίνηση

Ένα καλύτερο αύριο

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΚΟΠΙΣΜΟ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πολυτελές λεύκωμα με τη συλλογή των χαρτιών περιτυλίγματος των εταιρειών εξαγωγής εσπεριδοειδών που λειτουργούσαν στη Χίο μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Επίσης παρουσίαση της ιστορίας των εσπεριδοειδών και αρχειακό υλικό από τη συλλογή του συγγραφέα. Μια ιστορική έκδοση διάσωσης των τεκμηρίων του Κάμπου της Χίου.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα αποθετήριο ασύνδετων αναμνήσεων, κάτι σαν συλλογή από αταξινόμητα ερεθίσματα μιας άλλης εποχής, που δεν θα μπορέσουν ποτέ να μπούνε σε τάξη και λογική αλληλουχία. Είναι οι σκόρπιες μνήμες ενός παιδιού του ’50, δοσμένες χύμα, μέσα από τα ευτελή και αγαπημένα ενθυμήματα από την εποχή της αθωότητας: τσακισμένες φωτογραφίες, παιδικά περιοδικά του δίδραχμου, παιγνίδια, κοριτσίστικα λευκώματα, ζωγραφιές, μαθητικά τετράδια και μουτζουρωμένα αναγνωστικά. . . Τα κείμενα δεν αποσκοπούν στο να προσφέρουν μια επαρκή πληροφόρηση για πρόσωπα και πράγματα. Ο συγγραφέας απλώς μονολογεί, προσπαθώντας κι ο ίδιος ν’ ανασύρει παραστάσεις από τη λεηλατημένη μνήμη του. Όμως, τα όποια μηνύματα από το χτες, έρχονται αδύναμα, θολά και μπερδεμένα. Κι αν κάτι μένει ως σημείο επαφής, είναι αυτή η ακαθόριστη μυρουδιά του χαμένου παραδείσου των παιδικών χρόνων, που εξακολουθεί να επιβιώνει και να εκφράζεται ως νοσταλγία.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ JACK LANG

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΣΚΟΠΕΛΟΥ

ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

  ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ;

  Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΩΡΑΙΟΥ ΣΤΗ ΛΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

  Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΩΣ ΚΑΤΟΠΤΡΟ

  ΝΟΣΤΑΛΓΙΕΣ

  ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΛΙΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ

   Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ

   ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

   ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: ΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ

   ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: ΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΝΟΣ ΣΠΙΤΙΟΥ

  ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΝΟΣ ΣΠΙΤΙΟΥ

  Ο ΡΟΛΟΣ ΣΑΣ ΣΤΗ ΣΥΛΛΗΨΗ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - ΔΥΟ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ

 «Η Ελλάδα έχει αλλάξει εντυπωσιακά απ' όταν ο Robert McCabe τράβηξε αυτές τις φωτογραφίες - μερικές χρονολογούνται προ πενήντα ετών. Μπορεί ορισμένοι, από εκείνους ιδίως που επίσης είδαν τότε τη χώρα, να θεωρήσουν τις φωτογραφίες του McCabe ελεγειακές. Τη θυμούνται κι αυτοί εκείνη την Ελλάδα, ολόλαμπρη, λουσμένη στον εκτυφλωτικό ήλιο και τώρα χαμένη για πάντα. Εμένα πάντως αυτό που με κάνουν να νιώθω είναι ευχαρίστηση...» Andrew Szegedy-Maszak Ο Robert McCabe επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1954, ως φοιτητής του Πανεπιστημίου του Princeton. Επέστρεψε το 1955 και το 1957, με φορτηγό πλοίο από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ταξίδεψε πολύ στο Αιγαίο στη δεκαετία του '50 και του '60 και αποτύπωσε με μια Rolleiflex και με φιλμ Plus-X έναν τρόπο ζωής που έχει πια χαθεί. Έκτοτε συνεχίζει να ταξιδεύει στην Ελλάδα, όπου ζει ένα μέρος του χρόνου. Αυτή την εποχή ετοιμάζει ένα βιβλίο με φωτογραφίες της Ανταρκτικής.

Greece haw changed dramatically since Robert McCabe made the pictures collected in this book, some of them fifty years ago. Certain viewers - especially those who were also there at that time - might find McCabe's photographs elegiac.

This is the Greece they too remember, glazed in dazzling sunlight and now gone. To me, however, the principal sensation they convey is pleasure... 

Πρόλογος

- Από ένα συμπροσκυνητή του Edmund Keeley

- Το ανεξάντλητο πηγάδι του φιλελληνισμού του John M. Camp

- Στιγμές που έφυγαν για πάντα του Andew Szegedy-Maszak

- Η ιστορία

- Οι άνθρωποι

- Οι θάλασσες και τα νησιά

- Η ορθοδοξία

Σημείωμα του φωτογράφου

Ευχαριστίες

Preface

- From a fellow pilgrim by Edmund Keeley

- The deep well of Philhellenism by John M. Camp

- Moments gone, never to return by Andrew Szegedy-Maszak

- History

- People

- Seas and islands

- Orthodoxy

Photographer's note

Acknowledgements

Το λεύκωμα του Ριζάρειου Ιδρύματος «Η Ελλάδα Του Μόχθου, 1900-1960» επιχειρεί να αποτυπώσει μια εποχή που χάθηκε για πάντα. Αθώα εποχή, σκληρή και γι’ αυτό πραγματική. Οι φωτογραφίες της συλλογής του Νίκου Πολίτη, εκφραστικές, συγκινητικές, γήινες και λιτές, δίνουν το μέτρο του ανθρώπινου μόχθου σε μια Ελλάδα που αλλάζει. Παρατηρώντας τα πρόσωπα των ανθρώπων, τις χειρονομίες τους, τα εργαλεία, τον κόπο τους, αποκομίζουμε την ολοζώντανη εικόνα μιας κοινωνίας σε μεταβατικό στάδιο.

Το Αιγαίο είναι χωρίς αμφιβολία αρχιπέλαγος Ιστορίας, Πολιτισμού και Κάλλους. Όμως παράλληλα το Αιγαίο υπήρξε για πολύ μεγάλο διάστημα και αρχιπέλαγος εξοριών και μαρτυρίων. Πολύ πριν το ανακαλύψουν οι περιηγητές του 19ου και οι τουρίστες του 20ού αιώνα, το είχαν γνωρίσει οι δούλοι της αρχαιότητας, οι εκτοπισμένοι, οι εξόριστοι και οι φυλακισμένοι όλων των εποχών. Η Δήλος υπήρξε το μεγαλύτερο δουλεμπορικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου και ήδη οι Ρωμαίοι έστελναν εξορίστους στη Γυάρο. Πολύ πριν από τους τουριστικούς οδηγούς και τα δρομολόγια των κρουαζιερόπλοιων υπήρξαν άγραφοι οδηγοί των άγονων νησιών της εξορίας και δρομολόγια τρόμου και οδύνης, γνωστά μόνο στα θύματα της βίας και της καταπίεσης. Το λεύκωμα που κρατάτε στα χέρια σας δεν είναι ιστορικό δοκίμιο και δε φιλοδοξεί να καλύψει το σημαντικό κενό που υπάρχει στην καταγραφή της νεότερης ιστορίας του Αιγαίου. Ας θεωρηθεί μικρή προσφορά στη μνήμη όσων θανατώθηκαν, μαρτύρησαν, ή απλώς ταλαιπωρήθηκαν στα 29 νησιά του Αιγαίου, που παρουσιάζει. 

ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ

Α. Γ. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ: ΠΟΥ ΣΤΟΧΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ

Β. Μ. ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΣ: ΠΩΣ ΣΥΛΛΕΞΑΜΕ ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Γ. Δ. ΛΟΥΚΑΤΟΣ: ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ Ο ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΟΥΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ (Γ. Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ)

ΕΙΚΟΝΕΣ

ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ – ΚΟΡΓΙΑΛΛΕΝΕΙΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΝ ΜΟΥΣΕΙΟΝ, ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΠ. ΧΑΡΟΚΟΠΟΥ (ΚΟΡΓΙΑΛΛΕΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ), ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΑΛΛΙΑΝΩΝ (ΚΟΡΓΙΑΛΛΕΝΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ), ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΔΡΑΠΑΝΟΥ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ, ΝΑΟΣ Υ. ΘΕΟΤΟΚΟΥ – ΣΙΣΙΩΤΙΣΣΑ, ΝΑΟΣ Υ. ΘΕΟΤΟΚΟΥ – ΡΑΚΑΤΖΗ, ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΑΡΙΝΟΥ ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ, ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΑΝ. ΓΕΡΑΚΗ

ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΟΙΚ. ΠΙΝΙΑΤΩΡΟΥ

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ – ΟΜΑΛΑ

ΦΑΡΑΚΛΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΔΑΥΓΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΝΑΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΜΗΛΑΠΙΔΙΑΣ

ΚΑΣΤΡΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ – ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ, ΝΟΣ Υ. ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΔΩΡΩΝ

ΠΕΡΑΤΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

ΤΡΑΥΛΙΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ

ΜΕΤΑΞΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΣΒΟΡΩΝΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΚΑΛΛΙΓΑΤΑ – ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΝΤΟΜΑΤΑ – ΝΑΟΣ Υ. ΘΕΟΤΟΚΟΥ (ΟΙΚ. ΣΚΛΑΒΟΥ)

ΜΗΝΙΕΣ – ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΚΕΙΜΕΝΑ

Ο ΙΟΝΙΟΣ ΧΩΡΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΔΥΣΗ (Γ. ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ)

ΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΦΥΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΒΕΝΕΤΙΑΣ (Α. ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ)

ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ (Π. ΒΟΚΟΤΟΠΟΥΛΟΣ)

Η ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΩΝ ΝΑΩΝ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ (Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ)

ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΤΟ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ (Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΔΑΚΗ-ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΟΥ)

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ (Η. ΜΠΕΡΙΑΤΟΣ)

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 

Η καταγραφή του εκπεσμού της ποιότητας ζωής σε όλον τον κορμό της νεοελληνικής κοινωνίας, δίνει την εντύπωση μιας επιδημίας, που απλώνεται. Μπορεί να ανακοπεί αυτή η τάση; Δεν έχουμε καμιά συνταγή να προτείνουμε ούτε και ήταν στις προθέσεις μας. Θέσαμε σα στόχο μας να ευαισθητοποιήσουμε τους αναγνώστες, που θα διατρέξουν αυτή την περιήγηση, ώστε να αναπτύξουν μια πιο αυστηρή κρίση για τον κόσμο γύρω μας και τις διαθέσεις εντός μας. Ο βαθμός της ευαισθητοποίησης θα κρίνει και το δικό μας εγχείρημα. Θα σημαίνει ότι η εικόνα του περίγυρου, για την οποία εκφράζουμε πολλές φορές μιαν απλή μεμψιμοιρία -και αυτή χωρίς συνέχεια- δεν θα μας επιβληθεί τελικά με τον εθισμό, που οδηγεί στον εφησυχασμό. Δική μας ελπίδα είναι να δημιουργηθούν αντιστάσεις και, τότε, η αναστροφή μιας πορείας είναι πιθανή. Οι μέθοδοι και τα μέσα γι' αυτή την αναστροφή δεν μπορεί να είναι άλλα από την ανάπτυξη μιας οξύτατης και επίμονης κριτικής για τη γενικευμένη κακογουστιά. Πρόβλημα προσωπικό κάθε πολίτη, να δει πάλι και εξαρχής τον περίγυρό του και να συνειδητοποιήσει το μέρος της δικής του ευθύνης και συμμετοχής σε όσα συντελούνται.

Χαιρετισμός της υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Αντιπαραθέσεις
Πρόλογος στην έκδοση - της ΔΑΦΝΗΣ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ
Απόσπασμα από τα "Απομνημονεύματα του Αδριανού" - της ΜΑΡΓΚΕΡΙΤ ΓΙΟΥΡΣΕΝΑΡ
Αναζητώντας την αισθητική εγκυρότητα - του ΧΑΡΗ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗ
Η αντιγραφή της αντιγραφής
Η κορνίζα στη θέση της ζωγραφικής
Κεντώ, άρα υπάρχω
Τοποθετούνται ιδίως εις μικρός εταζέρας
Από κοχύλι χρωματιστό
Ό,τι λάμπει δεν είναι πάντα χρυσός
Η ωραιοπάθεια - του Ν. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ-ΓΚΙΚΑ
Τουρισμός ή η επιτόπου κατανάλωση των μύθων
Δις ιζ Ακρόπολις
Αρχαίο πνεύμα, αθάνατο
Το κιτς του Κίτσου
Η αρχαία τέχνη ως περιτύλιγμα
ΠΑΤΡΙΣ
Το κιτς ως φασιστόμετρο - του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΥ
Την Κυριακή θ' ακούσουμε την μπάντα
Γιατί χαίρεται ο κόσμος;
Οι νέοι Παρθενώνες ή το κιτς της φρίκης
Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών
Εφτά χρόνια γενέθλια
Όταν η αρετή γίνεται σόου
Η γυναίκα του Καίσαρος
Το ελληνικό Πάσχα
Εάν ο αρχιτέκτων δεν μετανοήση δια τα άπειρα αμαρτήματα
ΘΡΗΣΚΕΙΑ
"Δυσείμων μορφή" του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ
Μακάριοι οι ταπεινοί
Το ελληνοχριστιανικό ιδεώδες μαρμάρωσε
Η ζωή εν τάφω
Δέηση για τα ατυχήματα
Εικονομάχοι
Μπιμπελό δια θρησκευομένους
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Όταν έσπασε το κέλυφος - της ΑΛΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ-ΝΕΣΤΟΡΟΣ
Στρώσε το στρώμα σου για δυο
Ήσαν δε εκεί υδρίαι λίθιναι εξ
Οδηγίες προς επικοινωνούντας
Από τα γενοφάσκια
Εξ απαλών ονύχων
Ο τρόμος και η κακοτεχνία
Στη ζούγκλα της ασφάλτου
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Χρηστική λειτουργία και διακοσμητικό περίβλημα
Τα μέτρα μας κατά τα έπιπλα
Φωτιστικά για να φωτίζονται
Για να περνά ο χρόνος ευχάριστα
Πάρε με στο τηλέφωνο, το ειδικό
Δεν μαραίνονται και δεν σαπίζουν
Ένα σπίτι στην Καρδίτσα
Απ' όλα τα καλά έχει ο μπαχτσές
Ο καπετάνιος της Σαλαμίνας
Η Μύκονος που πάει παντού
Συνταξιούχος του Δήμου Καβάλας
Ένας τσαγκάρης στο Μαρούσι
Μετά τους Λουδοβίκους, ο κατακλυσμός
Απ' την κορφή ως τα νύχια
Μέχρι το κόκαλο
Απόψε διασκεδάζουμε
Η ζωγραφική του μεθυσιού
Το σεξ πηγή -ερωτικής- ευτυχίας - ου ΧΑΡΗ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ-ΤΕΧΝΗ
Κιτς και διαφήμιση - του ΔΙΟΝΥΣΗ ΣΚΑΛΟΥ
Οτιδήποτε και οπωσδήποτε
Γιγαντομάχοι
Το κιτς στον καθημερινό λόγο - του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΛΙΟΡΗ
Η δημοσιογραφία του ρίγους
Στα γήπεδα η Ελλάδα αναστενάζει
Τερατογραφίες
Κοινοτοπίες σε υπερμεγέθυνση
Το κιτς στο προσκήνιο - του ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
Της οθόνης τα καμώματα
Το σήριαλ της καθημερινότητας
Και θέατρο άμα λάχει - της ΑΝΝΥΣ ΚΟΛΤΣΙΔΟΠΟΥΛΟΥ
Η δύναμη του κακού στο τραγούδι - του ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗ
Περιτυλίγματα του ήχου
Εδώ ας σταθώ κι ας δω κι εγώ την φύσι λίγο - κείμενα των ΠΕΡΙΚΛΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ και ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΙΚΙΩΝΗ
Ανοχές περί το "ωραίον" στην αρχιτεκτονική και την τέχνη - του ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΡΤΙΝΙΔΗ
Αρχή, το ήμισυ του παντός
Λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι
Φιλοκαλούμεν
Θεραπείες αναγκών και προσθήκες εντυπώσεων
Προκάτ, προέτ, προσχήμ, προσπίτ
Προσαράξεις
Κηπευτικά
Το ωρολόγιον του Αγίου Σουλπικίου
Και ο δήμος και οι ιδιώτες
Οι μικρές Αφροδίτες
ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ
Το κάστρο των παραμυθιών
Η ευτυχία να είσαι κακόγουστος - του ΜΕΝΤΗ ΜΠΟΣΤΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΠΟΣΤ)
Και η ζωή συνεχίζεται
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΙΝΑΚΕΣ
Βιβλιογραφία
Πίνακας Φωτογραφιών
Παροράματα

The English edition of this book has been published as a guide to the foreigner who has become aware of the fact that there is another face to the traditional image of Greece, and who wishes to become further acquainted with it.

The traditional image of Greece as portrayed in travel guides and posters is that of the glories of the past combined with the picturesque aspects of the present, all designed to attract tourists whether they come in search of culture, or sunny beaches, or both.
Beyond this facade, there are many other contemporary aspects of Greek reality which come as a shock and for which at first there is no apparent explanation.
The problem of Kitsch in Greece is not entirely aesthetic. The drastic change in Greek society during the last decades aroused problems of identity and continuity. Greece was subjected to the consumer influence-tourists, television, films, fashions, goods and advertisements, all pouring in with bewildering rapidity. As a result, everything foreign was beautiful, everything desirable

FIRST IMPRESSIONS
Introduction to the English Edition
A page from the "Memoirs of Hadrian" by MARGUERITE YOURCENAR
Juxtapositions
Greeting by the former Minister of Culture and Sciences
MELINA MERKOURI
Introduction by DAPHNE KOUTSIKOU
In search of aesthetic rules by HARIS KAMBOURIDIS
The Pathology of Ornament by N. HADJIKYRIAKOS-GHIKAS
THE FATHERLAND
Kitsch as a fascism-indicator by DIMITRIS RAFTOPOULOS
RELIGION 
The "Unseemly Form" by CHRISTOS YANNARAS
THE HOME
When the shell broke by ALKI KYRIAKIDOU-NESTOROS
SOCIETY
Kitsch as the source of erotic bliss by HARIS KAMBOURIDIS
COMMUNICATIONS AND ART
Kitsch in advertising by DIONISSIS SKALOS
The language of kitsch in everyday usage by YANNIS KALIORIS
Kitsch Time by NIKOS SAVATIS
Produced and Directed by Kitsch by ANNY KOLTSIDOPOULOU
The Force of evil in pop music by LOUKIANOS KILAIDONIS
Let me stop here for a while and take a look at nature 
Two texts by PERICLES YANNOPOULOS and DIMITRI PIKIONIS
Consent as to the "beautiful" in architecture and art by PETROS MARTINIDIS
IN CONCLUSION
Fairytale Castle
And last but not least... by BOST
BIBLIOGRAPHY AND INDEX
Bibliography
Index of Photographs

...Αυτές τις εικόνες και τις φυσιογνωμίες του Φισκάρδου, που τις κουβαλούσα μέσα μου όπου κι αν πήγαινα, θέλησα να τις κρατήσω ζωντανές αλλά και να τις μοιραστώ μαζί με άλλους, που είτε ήξεραν και είχαν ζήσει τα ίδια πράγματα με εμένα είτε ήθελαν να τα γνωρίσουν. Έτσι άρχισα να μαζεύω το υλικό αυτού του λευκώματος και περνώντας ο καιρός έβλεπα μέσα από τις φωτογραφίες και τις αφηγήσεις ότι πια είναι αδύνατο η μνήμη να συγκρατήσει και να βάλει σε τάξη αυτό που γινόταν γύρω μου, το χόμπι μου έγινε μανία να καταφέρω να περισώσω χειροπιαστά πράγματα και όχι μόνο αυτό που το μυαλό χωράει. Μη φανταστείτε ότι υπάρχει τάση απολογίας στα γραφόμενά μου, ούτε νοσταλγία για τις «καλές μέρες» που φύγανε, όχι, τα καλά είναι μπροστά μας άλλωστε. Υπάρχει μόνο η διάθεση να μη χαθούν, να μην ξεχαστούν οι καταβολές μου, ώστε να με καθοδηγούν, να με συγκρατούν και να μου δίνουν πάντα το μέτρο.